Windows 10 LTSB 2015 Enterprise là gì? Phân tích Chuyên sâu

Trong thế giới Windows, bên cạnh các phiên bản Home và Pro quen thuộc, tồn tại những phiên bản đặc biệt, ít được biết đến nhưng lại gây ra rất nhiều tò mò và hiểu nhầm. Windows 10 LTSB 2015 Enterprise chính là một trong những phiên bản như vậy.

Nhiều người dùng đam mê công nghệ truyền tai nhau về nó như một phiên bản Windows 10 “thuần khiết”, “siêu nhẹ”, không có các ứng dụng không cần thiết. Nhưng sự thật đằng sau nó là gì? LTSB 2015 là gì và nó thực sự dành cho ai?

Bài viết chuyên sâu này của TruongIT.NET sẽ là một cẩm nang toàn diện, giải mã mọi khía cạnh của Windows 10 Enterprise LTSB 2015. Chúng ta sẽ phân tích triết lý thiết kế của nó, các tính năng Windows 10 LTSB (chủ yếu là những gì đã bị loại bỏ), so sánh giữa LTSB và LTSC, và quan trọng nhất là đưa ra cảnh báo về vòng đời hỗ trợ sắp kết thúc của nó.

Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu tại sao phiên bản này lại đặc biệt đến vậy và tại sao nó không phải là lựa chọn dành cho đại đa số người dùng.

1. “LTSB là gì?” – Giải mã Kênh Dịch vụ Dài hạn

Để hiểu về phiên bản này, trước tiên bạn cần hiểu mô hình “Windows as a Service” (Windows như một Dịch vụ) mà Microsoft đã giới thiệu cùng với Windows 10.

Các Kênh Phục vụ (Servicing Channels)

Microsoft phân phối Windows 10 qua các kênh khác nhau, mỗi kênh có tần suất cập nhật và mục đích riêng:

• Semi-Annual Channel (SAC) – Kênh Bán niên: Đây là kênh dành cho người dùng phổ thông (Home, Pro). Các phiên bản trong kênh này nhận được các bản cập nhật tính năng lớn khoảng hai lần mỗi năm, mang đến những công nghệ và cải tiến mới nhất.
• Long-Term Servicing Branch (LTSB) – Nhánh Dịch vụ Dài hạn: Đây là một kênh đặc biệt, được thiết kế cho sự ổn định tuyệt đối.

Triết lý đằng sau LTSB

Triết lý của LTSB là “nếu nó không hỏng, đừng sửa nó”. Phiên bản này được tạo ra cho các thiết bị và hệ thống đặc thù, nơi mà sự thay đổi, dù là nhỏ nhất, cũng có thể gây ra sự cố nghiêm trọng.

• Không nhận cập nhật tính năng: Máy tính cài LTSB sẽ chỉ nhận các bản vá bảo mật hàng tháng. Giao diện, tính năng và trải nghiệm người dùng sẽ được “đóng băng” và không thay đổi trong suốt vòng đời hỗ trợ 10 năm.
• Mục tiêu: Đảm bảo sự ổn định và dự đoán được ở mức cao nhất.

Đối tượng chính của LTSB là các hệ thống như:

• Máy ATM, các điểm bán hàng (POS).
• Các thiết bị y tế chuyên dụng (máy X-quang, máy siêu âm).
• Các hệ thống điều khiển công nghiệp trong nhà máy.

2. Phân tích chi tiết Tính năng Windows 10 LTSB 2015

Điểm đặc biệt nhất của tính năng Windows 10 LTSB không nằm ở những gì nó có, mà nằm ở những gì nó không có. Phiên bản này được xây dựng trên nền tảng Windows 10 gốc (phiên bản 1507) và đã được lược bỏ đi rất nhiều thành phần.

Một Windows 10 “tối giản”

So với phiên bản Pro thông thường, Windows 10 Enterprise LTSB 2015 không bao gồm:

• Microsoft Store: Không có kho ứng dụng. Bạn không thể tải về các ứng dụng UWP (Universal Windows Platform).
• Cortana: Trợ lý ảo bị loại bỏ hoàn toàn.
• Microsoft Edge: Trình duyệt mặc định là Internet Explorer 11. Trình duyệt Edge thế hệ đầu tiên không được tích hợp.
• Các ứng dụng cài sẵn: Hầu hết các ứng dụng Modern như Mail, Calendar, News, Weather, Groove Music, Photos… đều không tồn tại.

Việc loại bỏ các thành phần này giúp giảm đáng kể dung lượng cài đặt và thu nhỏ bề mặt tấn công của hệ điều hành.

Sự ổn định là Vua

Toàn bộ triết lý của LTSB xoay quanh sự ổn định. Bằng cách không nhận các bản cập nhật tính năng mới, các quản trị viên có thể yên tâm rằng một bản cập nhật sẽ không bất ngờ làm hỏng các ứng dụng quan trọng hoặc thay đổi giao diện người dùng, gây khó khăn cho việc đào tạo nhân viên.

3. So sánh LTSB và LTSC

Bạn có thể sẽ nghe thấy cả hai thuật ngữ này. Về bản chất, chúng là một.

• LTSB (Long-Term Servicing Branch): Là tên gọi được sử dụng cho các phiên bản Windows 10 Enterprise 2015 và 2016.
• LTSC (Long-Term Servicing Channel): Là tên gọi mới được Microsoft sử dụng cho các phiên bản từ 2019 trở đi (ví dụ: Windows 10 Enterprise LTSC 2019, LTSC 2021).

Về cơ bản, LTSC là tên gọi mới và chính thức cho kênh dịch vụ dài hạn. Khái niệm kênh hỗ trợ dài hạn này cũng được áp dụng cho dòng sản phẩm máy chủ. Bạn có thể thấy sự tương đồng trong triết lý khi tìm hiểu về Windows Server 2016, vốn cũng có các phiên bản LTSC để đảm bảo sự ổn định cho doanh nghiệp.

4. Vòng đời Hỗ trợ – Cảnh báo Quan trọng Sắp Tới Hạn

Đây là thông tin cực kỳ quan trọng nếu bạn đang cân nhắc hoặc vẫn còn sử dụng phiên bản này. Windows 10 Enterprise LTSB 2015 có vòng đời hỗ trợ 10 năm.

• Hỗ trợ chính thống (Mainstream Support): Đã kết thúc vào ngày 13 tháng 10 năm 2020.
• Hỗ trợ mở rộng (Extended Support): Sẽ chính thức kết thúc vào ngày 14 tháng 10 năm 2025.

Bạn có thể xác minh thông tin này tại trang vòng đời sản phẩm chính thức của Microsoft: Microsoft Lifecycle for Windows 10 2015 LTSB.

Điều này có nghĩa là, chỉ còn hơn một năm nữa, phiên bản này sẽ ngừng nhận tất cả các bản vá bảo mật. Sau tháng 10 năm 2025, việc tiếp tục sử dụng nó sẽ đặt máy tính của bạn vào tình trạng rủi ro an ninh nghiêm trọng.

5. Tại sao LTSB không dành cho người dùng thông thường?

Mặc dù sự “nhẹ nhàng” của LTSB rất hấp dẫn, Microsoft đã nhiều lần nhấn mạnh rằng nó không phải là một phiên bản dành cho các máy tính văn phòng hay người dùng cá nhân thông thường.

• Vấn đề tương thích phần cứng và phần mềm: Vì nhân hệ điều hành và các API của LTSB 2015 đã rất cũ (từ năm 2015), nó có thể không nhận diện được các phần cứng mới. Nhiều phần mềm hiện đại, đặc biệt là các trò chơi và ứng dụng đồ họa, sẽ không thể cài đặt hoặc hoạt động ổn định.
• Thiếu các tính năng và cải tiến: Người dùng sẽ bỏ lỡ hàng loạt các cải tiến về hiệu năng, bảo mật và trải nghiệm người dùng đã được Microsoft giới thiệu trong suốt gần 10 năm qua.
• Thiếu trình duyệt hiện đại: Việc không có Microsoft Edge (Chromium) là một thiệt thòi lớn về cả tốc độ, tính tương thích và bảo mật khi duyệt web.

Các tổ chức phân tích công nghệ uy tín như Gartner cũng thường xuyên đưa ra các khuyến nghị về việc sử dụng đúng phiên bản hệ điều hành cho đúng mục đích, và LTSC/LTSB luôn được xếp vào nhóm dành cho các thiết bị chuyên dụng.

6. Hướng dẫn Cài đặt Windows 10 LTSB 2015

Phần hướng dẫn cài đặt Windows 10 LTSB này chỉ dành cho mục đích nghiên cứu trên máy ảo hoặc cho các hệ thống cũ đặc thù.

• Nguồn cài đặt: File ISO của Windows 10 Enterprise LTSB 2015 chỉ được phân phối hợp pháp qua kênh cấp phép số lượng lớn (Volume Licensing Service Center – VLSC) của Microsoft. Việc tải về từ các nguồn khác là không an toàn và vi phạm bản quyền.
• Quy trình cài đặt:
  1. Tạo USB boot từ file ISO.
  2. Khởi động từ USB và bắt đầu quá trình cài đặt.
  3. Quy trình diễn ra tương tự như cài đặt các phiên bản Windows 10 khác.
  4. Sau khi cài đặt xong, bạn sẽ thấy một giao diện Windows 10 rất “sạch sẽ”, không có các ứng dụng thường thấy.
  5. Việc kích hoạt phiên bản này yêu cầu key cấp phép số lượng lớn (MAK hoặc KMS).

Xem hướng dẫn tại đây: Tìm hiểu các phương pháp kích hoạt Office & Windows

7. Lời kết

Windows 10 Enterprise LTSB 2015 là một công cụ mạnh mẽ và hữu ích… nhưng chỉ khi nó được sử dụng đúng mục đích: cho các thiết bị chuyên dụng cần sự ổn định tuyệt đối.

Đối với người dùng cá nhân và hầu hết các môi trường doanh nghiệp, việc sử dụng LTSB sẽ mang lại nhiều bất tiện và rủi ro hơn là lợi ích. Với việc vòng đời hỗ trợ sắp kết thúc, lựa chọn tốt nhất và an toàn nhất là sử dụng các phiên bản Windows 10 hoặc Windows 11 mới nhất, được cập nhật đầy đủ. Để có trải nghiệm hiện đại, bạn nên xem xét nâng cấp lên Windows 11.